Serwis wykorzystuje ciasteczka (cookies) w celu usprawnienia korzystania z jego zasobów oraz w celach statystycznych. Jeśli nie zgadzasz się na zapisywanie ciasteczek w pamięci komputera, zmień ustawienia swojej przeglądarki internetowej.
isel.pl - Angielski na poważnie

Metoda ISEL – Metoda ISEL w praktyce

W tym rozdziale pokażemy Wam, jak zastosować metodę ISEL w codziennej nauce. Zaczniemy jednak od krótkiego podsumowania kluczowych idei tej metody, podając wskazówki, które pomogą Ci wykorzystać te idee w praktyce.

Podsumowując…

  1. Elementami budującymi słownictwo, którym chcesz się czynnie i sprawnie posługiwać w mowie, powinny być kolokacje oraz krótkie zdania.
  2. Biegłość w posługiwaniu się słownictwem bierze się z używania go w różnych kontekstach i kombinacjach, a nie z wielokrotnych powtórek wyizolowanych słówek lub tych samych zdań.
  3. Zamiast uczyć się codziennie 25 słów (samych lub w pojedynczych zdaniach), osiągniesz zdecydowanie lepsze rezultaty, jeśli będziesz uczył się 5 słów, ale każdego w 5 różnych kontekstach. Dzięki temu szybciej i trwalej będziesz zapamiętywał słownictwo, zmniejszając liczbę powtórek.
  4. Lepiej znać kilkaset słów i dobrze się nimi posługiwać niż kilka tysięcy i nie potrafić z nich korzystać. Nie zabieraj się więc za naukę kolejnego materiału, jeśli nie jesteś w stanie swobodnie posługiwać się słownictwem z poprzedniego.
  5. Ucz się rozwijając wszystkie kompetencje językowe: słuchanie, mówienie, czytanie, pisanie. Jeżeli Twoim celem jest umiejętność swobodnego porozumiewania się z ludźmi, największy nacisk połóż na słuchanie i mówienie.
  6. Czytanie pomaga utrwalać i poznawać nowe słownictwo. Jednak aby móc je wykorzystać w mowie, potrzebne są dodatkowe ćwiczenia aktywizujące. Jeśli już podczas czytania chcesz przenieść jak najwięcej słów do pamięci czynnej, do każdego przeczytanego akapitu układaj po kilka pytań i odpowiadaj na nie na głos.
  7. Od samego początku dbaj o poprawną wymowę. Sprawdzaj ją w udźwiękowionych słownikach i serwisach (np. Macmillan, Cambridge, Howjsay, Forvo, Tatoeba). Również na Youtube możesz usłyszeć wymowę słów, powtarzaną kilkakrotnie w nagraniu, co stanowi dodatkową zaletę. Aby wyszukać wymowę jakiegoś słowa, w oknie wyszukiwarki YouTube wpisz to słowo oraz wyraz pronounce, np. psychology pronounce.
  8. Jeśli chcesz poprawić akcent, wykorzystaj technikę speech shadowing, powtarzając na głos (niczym echo) tekst czytany przez angielskiego lektora.
  9. Zawsze szukaj okazji do rozmowy w języku obcym. Żadne ćwiczenie w podręczniku czy na komputerze nie jest w stanie zastąpić naturalnej konwersacji. Nie nauczysz się rozmawiać z ludźmi, jeśli nie będziesz z nimi rozmawiał.
  10. Postęp w nauce języka rozpoczyna się z chwilą, gdy zaczynasz używać go w praktyce.

Jak się uczyć?

Przedstawimy teraz propozycję praktycznej realizacji metody ISEL, uwzględniającą opisane wcześniej założenia i podane wskazówki. Punktem wyjścia jest dopasowany stopniem trudności oraz tematyką materiał tekstowo-dźwiękowy, którym może być również film. Zaprezentowany algorytm w sposób optymalny spełnia wymogi efektywnej nauki, jednak można go nieco modyfikować w zależności od potrzeb i możliwości, np. zmniejszając liczbę kontekstów w przypadku łatwych do zapamiętania słów. Pamiętajmy jednak, że nauki pamięciowej oraz regularnej praktyki językowej niczym zastąpić nie można. O skuteczności proponowanego algorytmu możesz przekonać się sam, stosując go sumiennie przez kilka tygodni.

Algorytm nauki

  1. Wybieramy interesujący nas angielski tekst z nagraniem.
  2. Słuchamy nagrania dwukrotnie, nie patrząc do tekstu.
  3. Czytamy tekst ze zrozumieniem, sprawdzając nieznane słowa w słowniku.
  4. Słuchamy nagrania, patrząc do tekstu.
  5. Czytamy dwukrotnie tekst na głos wraz z lektorem.
  6. Wypisujemy na kartce najciekawsze (nie wszystkie!) słowa wraz z kontekstami i tłumaczymy je na język polski. Mogą to być kolokacje lub krótkie zdania. Piszemy odręcznie, aby ułatwić zapamiętywanie.
  7. Korzystając ze słowników lub innych źródeł dopisujemy dodatkowe 2–3 konteksty do nowo poznanych słów.
  8. Układamy po 2–3 własne zdania do każdego ze słów. Muszą to być zdania, które coś dla nas znaczą, budzą jakieś osobiste emocje lub mamy świadomość, że często ich używamy. Jest to ogromnie ważne! Pamiętajmy też, aby sprawdzić poprawność tych zdań. O pomoc możemy poprosić nauczyciela lub native speakera.
  9. Po powyższych czynnościach każde słowo ma już około 5–7 kontekstów: 1 z oryginalnego tekstu, 2–3 ze słowników, 2–3 nasze własne. Teraz wszystko wpisujemy do zeszytu (dodatkowy trening pisania) lub programu komputerowego oferującego regularne powtórki (np. Anki, SuperMemo, Memrise). Korzystając z programów komputerowych należy pamiętać o tym, aby do nauki i testowania używać kilku modalności – tekstu, dźwięku, obrazu – zarówno w kombinacjach (słowo pisane + nagranie; słowo pisane + grafika, np. memy, infografiki, komiksy), jak i każdego z osobna. Szczególnie ważna w nabywaniu umiejętności swobodnego mówienia i rozumienia ze słuchu wydaje się aktywacja samym dźwiękiem. Oczywiście nie musisz zawsze wykorzystywać wszystkich modalności do każdego kontekstu. Ważne, aby nie ograniczać się tylko do tekstu. Korzystając z serwisów Forvo i Tatoeba oraz wyszukiwarki grafiki Google, możesz z łatwością dodawać nagrania oraz rysunki, które pomogą Ci w zapamiętywaniu słów.
  10. Opowiadamy tekst własnymi słowami.
  11. Uczymy się na pamięć wszystkich kontekstów, które wypisaliśmy, powtarzając je kilka razy na głos. Następnie odpytujemy się z polskiego na angielski.
  12. Szukamy możliwości konwersacji (z kolegą, koleżanką, nauczycielem, native speakerem), aby wykorzystać utrwalony wstępnie materiał w nowych kontekstach. Pamiętajmy, że jeśli naszym celem czy priorytetem jest nauka płynnego mówienia, to kolejne ćwiczenia oparte tylko na pisaniu i czytaniu (rozwiązywanie testów leksykalno-gramatycznych, ciche czytanie książek) w niewielkim stopniu pomogą nam osiągnąć ten cel.

Być może jesteś zdziwiony, że w XXI wieku, gdy możemy korzystać ze wspaniałej, nowoczesnej technologii, ktoś proponuje metodę, której podstawą jest nauka pamięciowa. Niestety, jak do tej pory nie znaleziono skuteczniejszego sposobu. Aby mówić po angielsku, musisz utrwalić w pamięci odpowiednią liczbę słów i konstrukcji gramatycznych. Zapamiętywanie materiału odbywa się wyłącznie za pomocą powtórek, a kluczem do szybkiego opanowania języka jest to, co powtarzamy, w jaki sposób powtarzamy i jak często wykorzystujemy to w praktyce.

Uczenie się na pamięć jest niejako powrotem do źródeł. W historii nauczania języków obcych kolejne metody coraz bardziej odchodziły od uczenia się na pamięć, aż zostało ono niemal całkowicie zarzucone. Niestety, metody te nie przyniosły oczekiwanych rezultatów, bo pomimo wielu lat „intensywnej” nauki tylko nieliczni mogą pochwalić się dobrą znajomością angielskiego. Deprecjonowanie uczenia się na pamięć wyrządziło natomiast wielką szkodę, ponieważ wielu uwierzyło, że języka można nauczyć się bez wysiłku. Owszem, języka można uczyć się bez wysiłku, ale rezultaty będą takie jak obecnie, tzn. po 10 latach nauki uczący się, zamiast mówić, jąkają się, machają rękami lub milczą.

Zaprezentowana przez nas metoda nauki może nie należy do „lekkich, łatwych i przyjemnych”, ale skuteczność poszczególnych technik wchodzących w jej skład potwierdzają osoby na całym świecie. Oczywiście są to osoby, które naprawdę chcą się uczyć i są świadome, że tylko codzienna, dobrze zorganizowana nauka przynosi właściwe rezultaty. Czasem wymaga ona poświęceń, ale…

Lekko i bez wysiłku,
jednym pchnięciem,
otwierają się tylko drzwi do zguby.

Lew Tołstoj

Spis treściPoprzedni rozdział

© 2004-2024 Jacek Tomaszczyk & Piotr Szkutnik