Metoda ISEL | Nasze materiały | Blog językowy | Kontakt

Strona główna > Blog językowy > Skuteczna nauka - nawyk analizy zdań

Blog językowy

---

Dzisiaj chciałem zwrócić Waszą uwagę na niezwykle ważną rzecz. Za wprowadzenie do tego tematu posłuży mi zagadka Seana Coveya:

O sile nawyku chyba nikogo nie trzeba przekonywać. Jeśli ktoś już zapomniał, czego może dokonać nawyk - dobry lub zły - jestem pewien, że powyższa zagadka nie tylko odświeżyła mu pamięć, ale również pozwoliła ujrzeć jeszcze głębszy wymiar tego fenomenu. Wielu twierdzi, że tak naprawdę wszystko opiera się na nawyku. Męczymy się z czymś dopóty, dopóki to nie zostanie zautomatyzowane, czyli inaczej mówiąc nie uczynimy z tego nawyku. Wówczas już bez mentalnego wysiłku przystępujemy do wykonywania danej czynności i nie sprawia nam ona większych problemów. W naszym życiu wykształciło się już wiele nawyków, począwszy od tych najprostszych, np. codzienne mycie zębów, zabieranie ze sobą telefonu komórkowego, odkładania rzeczy na swoje miejsce itd. U niektórych z pewnością pojawiły się bardziej wyrafinowane nawyki, jak szukanie dobrych stron złych rzeczy, które nam się czasem przytrafiają, planowanie z góry całego tygodnia pracy, regularne czytanie wartościowych książek czy codzienna nauka języka obcego.

Chciałbym, abyście do swoich obecnych dobrych nawyków dołożyli jeszcze jeden, niezmiernie ważny, być może wraz z systematycznością najważniejszy w nauce angielskiego. Chcę zaszczepić w Was nawyk uważnej analizy każdego angielskiego zdania. Niemal przy każdej okazji przekonuję się, że częstą przyczyną porażki w nauce języka jest powierzchowność i pośpiech. "Przerabianie" kolejnych stron podręczników w szkole, aby zdążyć zrealizować materiał nauczania nie pozostawia ani chwili na spokojną refleksję. Teksty czyta się (w zasadzie skanuje się wzrokiem) tylko po to, aby wykonać ćwiczenia, np. odpowiedzieć na pytania, wyszukać synonimy etc. Nie jest to właściwa droga do dobrego opanowania języka. Oprócz pośpiechu i braku koncentracji czujność uczniów jest na ogół usypiana przez łatwość w rozumieniu angielskiego tekstu. Niestety, rzadko zdają sobie oni sprawę z trudności, jakie ten sam tekst może powodować przy tłumaczeniu z polskiego na angielski.

Posłużę się przykładem fragmentu książki przygotowanej specjalnie do celów edukacyjnych (tzw. reader), o poziomie trudności 2 (najtrudniejszy to 6), pt. Around the world in 80 days. Od razu wyjaśnię, że Mongolia to nazwa statku, a Fix to nazwisko detektywa.

Zrozumienie powyższego fragmentu z pewnością nie sprawiło Wam problemów. Jestem pewien, że po przeczytaniu takiego tekstu wiele osób co najwyżej wypisałoby parę słówek np. coal - węgiel, hide - ukrywać, stamp - przybić pięczątkę, sigh - westchnąć. Jeśli nauka faktycznie miałaby się zakończyć po nauczeniu się tych kliku słówek, to nie ma się co dziwić, że po wielu latach uczenia się angielskiego w ten sposób postęp będzie dalece niezadowalający. Sprawdźmy teraz, jak poradzicie sobie z tłumaczeniem tego fragmentu z polskiego na angielski. Kliknij tutaj, aby zobaczyć polski tekst. Moje polskie tłumaczenie celowo nie jest "wygładzone", aby dodatkowo nie utrudniać Wam zadania.

---

Czy jesteście zadowoleni ze swojego tłumaczenia na język angielski? Czy poszło płynnie czy musieliście się zastanawiać nad wieloma rzeczami? Rachunek sumienia pozostawiam Wam na później :), a teraz pokażę, jak można byłoby ten fragment lepiej wykorzystać. Metoda polega na tym, aby czytać uważnie każde zdanie, sprawdzając, czy bylibyśmy w stanie poprawnie powiedzieć je po angielsku, mając przed sobą polski tekst. Oto analiza wybranych zdań z pominięciem pojedynczych słówek, których tłumaczenie podałem wcześniej (coal, hide, stamp, sigh).

1. The Mongolia arrived at 11:00 am to make a four-hour stop for coal.

   • The Mongolia - przed nazwami statków dajemy the. Najbardziej chyba nam znany przykład to the Titanic.
   • arrive at - przybyć o (którejś godzinie)
   • a four-hour stop - w użyciu przymiotnikowym nie używamy liczby mnogiej, ale pojedynczą, czyli nie four-hours, ale four-hour.

2. The man walked up to Fix.

   • walk up to - podejść do

3. Excuse me, can you tell me where the passport office is?

   • Należy pamiętać, że w pytaniach pozornych nie stosujemy inwersji, ale szyk zdania prostego. Zwykłe pytanie brzmiałoby: Where is the passport office? Pytanie pozorne: Can you tell me where the passport office is?

4. He showed Fix a passport with the photograph of the man he was waiting for.

   • Zwracamy uwagę na zdania z czasownikami z przyimkami na końcu. Inne przykłady: What are you looking at? What are you thinking about?

5. My master wants to get his passport stamped without getting off the boat.

   • Jeśli sami nie wykonujemy jakiejś czynności, to musimy użyć konstrukcji have/get something done. Bohater nie może sam sobie przybić stempla w paszporcie, dlatego zostało użyte get his passport stamped. To może być mylące, ponieważ w języku polskim nie zwracamy na to uwagi. Jeśli kobieta mówi, że wczoraj obcięła sobie włosy, to raczej chce nam powiedzieć, że była u fryzjera. Po angielsku to zdanie powinno więc brzmieć: I got/had my hair cut yesterday. Gdyby sama ścięła włosy, wówczas: I cut my hair yesterday.
   • without getting off - po without czasownik z ing
   • get off - wysiadać z (statku, samolotu, samochodu)

6. We're going on to Bombay, you see.

   • go on to - kontynuować podróż do

7. Well, I'm sorry, but your master must go to the passport office himself.

   • himself - sam, samodzielnie, osobiście

8. Oh dear, he won't be happy about that!

   • won't be happy about... - nie spodoba mu się... (lepsze takie tłumaczenie niż dosłowne nie będzie szczęśliwy)

9. Well I'd better go and tell him.

   • I'd better = I had better - lepiej będzie, gdy... (coś zrobię), myślę, że powinienem (coś zrobić). Po tym wyrażeniu występuje czasownik w bezokoliczniku (bez to).

10. Passepartout sighed and went back to the boat.

    • go back to - wrócić do

Tego typu analiza jest indywidualną sprawą, ponieważ dla wielu z Was to, co przedstawiłem jako przykład, jest dobrze znane, ale dla osób początkujących mogą to być rzeczy nowe. Ważne jest, aby się nie spieszyć i świadomie analizować każdy wyraz, połączenie wyrazowe, a także całą strukturę zdania. Tylko takie działanie sprawi, że Wasza czynna znajomość angielskiego nie zostanie daleko w tyle za bierną znajomością. Nie dajcie się nigdy uśpić pozorną łatwością zdań. Niemal w każdym jest coś godnego uwagi, co trzeba zapamiętać, aby potem móc to automatycznie wykorzystać w trakcie rozmowy. Tego typu analizę na pewno warto przeprowadzać w tekstach z podręczników. Jeśli natomiast chcemy poczytać dla przyjemności (np. książeczki typu readers), to oczywiście nie zastanawiamy się nad każdym wyrazem, tylko staramy się zrozumieć sens zdań i całego tekstu. Taka gruntowna analiza mogłaby u wielu osób zabić przyjemność czytania :) Osobom, które chcą i mają czas, mogę zaproponować podwójną pracę z taką lekturą. Najpierw czytamy całość dla przyjemności, a potem raz jeszcze, analizując poszczególne zdania.

Moją dzisiejszą misją było zachęcenie Was do wyrobienia sobie nawyku analizy zdań. Proponuję, abyście w ramach eksperymentu postępowali w ten sposób przez 3 tygodnie, aby ocenić, czy ta metoda jest skuteczna. Wierzę, że rezultaty Was zaskoczą.

Spis tematówPoprzedni tematNastępny temat